Fris in het hoofd

De vakantieperiode kan je weer scherp doen zien. Even er tussenuit met letterlijk afstand tot je werk - een cliché misschien maar wel waar: het maakt je weer fris in het hoofd. Ik kwam terug van een paar weken weg en alles stroomde weer. Ik wist weer wat ik aan het doen was. 

Ik geef vier lessen per week, een reguliere Critical Alignment Yogales en drie therapeutische lessen. Zo geef ik les aan mensen met rug-, nek- en schouderklachten in de fysiotherapiepraktijk waar ik werk, en ik heb ook een groep voor mensen die kanker hebben of hebben gehad. Toen ik deze week weer aan het werk ging merkte ik dat ik mijn doel weer scherp had: mensen hun lichaam laten ervaren van binnenuit. 

Ook yogadocenten is ambitie niet vreemd tenslotte. Vaak wil ik “grote dingen” voor mijn deelnemers - uiteenlopend van een kalm brein, stabiliteit, een ontspannen lichaam, een sterke rug, kennis over de werking en de bouw van het lichaam, goede nachtrust en ga zo maar door. Al die effecten die ik in de loop der jaren zelf ervaar van mijn yogabeoefening, en die ik iedereen gun. Soms waaiert mijn ambitie uit naar ingewikkelde en confronterende houdingen. Veel. Groot. Omgekeerd. Iedere les weer wat verrassends. En aan het eind van het seizoen word ik ook wel eens moe van mijn eigen stem, van mijn eigen verhaal. 

Misschien herken je het. Als yogadocent of in andere werkzaamheden. Dat het zicht op wat je aan het doen bent vertroebelt zo tegen de zomer of na een andere periode van hard doorwerken. Dan herken je ook dat het helpt om weg te zijn, en andere dingen te doen. Geen yoga. Maar zwemmen, wandelen, fietsen, andere landschappen bekijken, veel groen en verre uitzichten. Zodat het stiller wordt en de vraag zich aandient: maar wat is nou echt belangrijk? 

Mijn conclusie is dat het allerbelangrijkste wat ik doe is: mensen hun lichaam laten ervaren van binnenuit. Dat maakt je namelijk sterk en stabiel. Het maakt je onafhankelijk. De relatie met je lichaam ervaren en begrijpen, is het begin van gezondheid. De rest volgt. 

Onze lichamen - zeker die van vrouwen - zijn commercieel en cultureel materiaal. De buitenkant, maar ook de binnenkant is overgeleverd aan de markt. De beeldvorming over hoe je eruit moet zien, wat je aan moet, wat anderen van je vinden, speelt een belangrijke rol in onze zelfbeelden. Zeker als je jong bent, wil je graag bij een groep horen, eruit zien zoals je vrienden. En ook als je ouder bent, en minder aan het ideaalbeeld kunt voldoen, oordelen we over onszelf. Er is altijd wel iets te vinden dat niet perfect is. Vervelende oordelen die nergens op gebaseerd zijn. 

Daarmee scheiden we bovendien lichaam van geest - alsof dat mogelijk zou zijn. Het hoofd denkt na over het lichaam; het hoofd heeft een mening over het eigen lichaam. Dat interne conflict is fictief. We hebben het verzonnen. Want door yoga te doen, door je ademhaling te voelen bewegen, je rug te voelen ontspannen en strekken, ga je je lichaam “belichamen”, het bewonen, van binnenuit. Dan maakt het minder - of soms helemaal niet meer - uit hoe je eruit ziet. Je denken en oordelen veranderen in ervaren en voelen. 

Zo kom je erachter dat het helemaal niet te scheiden is: je kan alleen maar denken omdat je een lichaam hebt. Je hersenen zijn onderdeel van het hele organisme. En de kwaliteit van je gedachten is afhankelijk van het welbevinden in je lichaam. Als je ontspant in je spieren, ontspannen je gedachten en wordt het stiller in je brein. Dat vliegwiel wil ik aanslingeren. En dat begint bij lichaamsbewustzijn. Een fijne vakantie en straks een mooi begin van het nieuwe seizoen!