Yoginomics

Geschreven door Yograj Premacharya

Stellen wij ons nog überhaupt de vraag: hoeveel is genoeg?

Patanjali, de grondlegger van yoga, sprak eeuwen geleden over Aparigraha. Aparigraha houdt in: het beheersen van onze neigingen om steeds meer te willen bezitten. Het wordt ook wel uitgelegd als “neem alleen datgene wat nodig is”. Ons streven naar meer dan wat nodig is om in welvaart en welzijn te leven, leidt tot onvermijdelijke situaties waarmee wij in de maatschappij te maken krijgen. Nog voordat wij het door hebben, nemen wij al deel aan de maatschappelijke competitie en ratrace. De gevolgen zijn welvaartsziekten, stress, depressie en burnout, hart- en vaatziekten, consumerisme, individualisme, oppervlakkigheid, et cetera. Op internationaal niveau leidt ons streven naar ‘meer’ tot o.a. uitputting van natuurlijke hulpbronnen, ernstige situaties van droogten en overstromingen, honger, armoede, migratiestromen, etnische spanningen en oorlogen. Op deze manier dreigen wij af te stevenen op een collectieve zelfvernietiging en als mensheid ten onder te gaan aan onze eigen ‘welvaart’.

De Indiase yogi en econoom Prabhat Sarkar publiceerde in 1961 zijn boek Ananda Sutram. Zijn voorgestelde economische alternatief PROUT-economy is gebaseerd op zeven pijlers waaronder gegarandeerde voorzieningen voor basisbehoeften, coöperatievorming in de samenleving en de nadruk op circulaire productie. Hij bedacht drie lagen van economische productie: kleinschalige privé-ondernemingen, grote industrieën op basis van een coöperatie-model en essentiële grootschalige ondernemingen van de overheid. PROUT-economy was baanbrekend voor zijn tijd. Het was een radicaal andere, vernieuwende benadering, noch op de liberale economie van het Westen gebaseerd, noch op het collectivisme van de Sovjet-Unie. De vermaarde econoom Johan Galtung zei over Sarkar’s PROUT-economy: "Sarkar’s theory is far superior to Adam Smith’s or that of Marx" (Bjonnes, Roar 2012).

Mede op basis van de theorie van Sarkar beschrijft de Engelse econoom Kate Raworth (2017) een alternatief model dat zij doughnut-economy noemt. De doughnut-economy beschrijft zij aan de hand van een cirkel met daarbinnen een kleinere cirkel. De afstand tussen beide cirkels is de omvang van de donut, de economie. De kleine cirkel geeft de ondergrens aan waarbij een minimum aan basisbehoeftes gegarandeerd wordt. De buitenste cirkel geeft de bovengrens aan van de economische groei. Groei daarboven leidt tot grote milieu-uitdagingen en brengt de leefbaarheid op aarde in gevaar alsmede groter wordende inkomensongelijkheid. De uitdaging van de overheid is om de economie om te vormen zodat die begrensd wordt door beide cirkels.

Beide voorbeelden tonen aan dat er alternatieven bestaan voor de huidige economie. Wij kunnen met elkaar een meer inclusieve, circulaire economie creëren, waarbij de nadruk eerder komt te liggen op kwalitatieve groei van de samenleving dan op kwantitatieve groei van de economie.

De kans dat overheden binnen afzienbare tijd overstappen op een ander economisch systeem is echter gering. Maar wij hoeven niet alleen op de overheid te wachten: als wij met zijn allen meer aparigraha toepassen in ons leven dan is er nog voldoende hoop voor een toekomst voor mens en natuur op aarde.

Over Yograj Premacharya

Yograj Premacharya is een traditionele yogi. Vanuit zijn kleine thuisstudio in Den Haag verzorgt hij lessen in yoga, meditatie en spiritualiteit. Zijn lessen zijn een combinatie van asana's, pranayama's en reflecties. Yograj is metname gespecialiseerd in de niet-fysieke yoga, zijn lessen zijn niet alleen gericht op lichamelijke fitheid, maar bieden ook mogelijkheden om dieper te duiken in de yoga traditie, te verbinden met het innerlijke zelf, betekenisvolle verbindingen te maken met anderen en met de natuur. Naast zijn reguliere lessen verzorgt Yograj in Nederland (en in het buitenland) ook workshops, lezingen, retreats en bedrijfsyoga sessies (voor o.a. organisaties, het bedrijven en overheden). 

Onlangs verscheen van zijn hand Het Yogische Pad, een boek over yoga en transformatie van de samenleving.

Contact:
Mail: yograj.premacharya@gmail.com
Website: www.yograj-premacharya.com