Veganisme: is het echt zo afzien?

Vandaag is het World Vegan Day! Veganisme wordt soms vergeleken met de oude ascetische leefstijl die wordt beschreven in oude teksten over yogafilosofie, omdat het voor veel mensen als een straf klinkt om onder andere geen vlees, kaas en honing meer te eten. Dit hoeft helemaal niet zo te zijn, en daarom geven wij naast uitleg ook vijf tips om eens van veganisme te proeven.

Wat is veganisme precies?

Veganisten zijn eigenlijk de nieuwe vegetariërs. Ze waren vroeger zeldzaam maar komen nu steeds vaker voor, worden wat raar aangekeken en soms uitgedaagd vanwege hun eetpatroon, en zijn afhankelijk van groenten en alternatieve bronnen van proteïne.

Veganisme komt in vele soorten en maten, omdat iedereen het afstemt op zijn of haar eigen dieet en financiële mogelijkheden. Vaak staat veganisme informeel bekend als “vegetariërs, maar dan een stap verder”. In plaats van alleen vlees uit te sluiten van hun dieet, eten veganisten geen dierlijke producten in het algemeen. Dit betekent ook geen melkproducten, eieren, gelatine, en in sommige gevallen zelfs geen honing. Sommige veganisten kiezen er ook voor om helemaal geen dierlijke producten te gebruiken: ze dragen dan bijvoorbeeld ook geen leren kleding of schoenen.

Veganisme: de nieuwe ascetische levenswijze?

Veganistisch eten wordt vaak gezien als een straf, omdat je er zoveel dingen voor moet opgeven die je in het dagelijks leven eigenlijk als een gegeven aanneemt. Denk maar eens na: wanneer is de laatste keer dat jij een maaltijd hebt gegeten zonder dierlijke producten? Om deze reden wordt veganisme de moderne versie van ascese (zuivering door zelfbeheersing) genoemd.

Aan de ene kant klinkt dat best logisch. Terwijl er veel alternatieven zijn voor veganisten, is er toch minder keuze en moet je er constant rekening mee houden. Ook wordt de veganistische levensstijl gezien als “puurder” leven, en dat is ook een van de doelen van ascese. Soms wordt veganisme ook gebruikt als een onderdeel van een ascetische levensstijl, dus die associatie is snel gemaakt.

Toch is veganisme geen ascese, omdat ascese veel verder gaat. Ascese is vaak een religieuze manier om jezelf te zuiveren, en dit houdt ook vaak in dat je eenvoudige kleding draagt, weinig tot geen bezittingen hebt, spaarzaam en simpel eet en veel tijd aan je religie besteedt. Sommige religies gaan hierin verder dan andere, maar ze behelzen allemaal meer dan alleen eten. Veganisme is hierin “niet extreem genoeg”: er zijn genoeg lekkere en voedzame alternatieven die relatief makkelijk te verkrijgen zijn. Ook draait veganisme alleen maar om eten, en soms om kleding, terwijl ascese veel meer behelst. Veganisme is daarom geen ascese, en als je van groenten houdt en creatief kan koken, is het ook zeker geen straf.

Probeer dit eens uit!

Veganistisch eten wordt gezien als ingewikkeld en duur, maar dit hoeft helemaal niet zo te zijn. Er zijn veel alternatieven en mogelijkheden om veganistisch te eten, zowel in restaurants als thuis. Wanneer je er eens aan wilt proeven, kan je deze vijf vervangende ingrediënten uitproberen om te kijken of je het wat vindt.

Kikkererwten
Kikkererwten zitten bomvol proteïne en kunnen makkelijk aan gerechten toegevoegd worden als vleesvervanger. Je kent ze misschien als het hoofdingrediënt van hummus. Kikkererwten kan je heel makkelijk toevoegen aan gerechten zoals curry, en zelfs aan stamppot of rijstgerechten. Ze voegen een frisse smaak en een hele hoop voedingsstoffen toe.

Notenmelk
Tegenwoordig staan ze keurig in het koelvak bij de yoghurt: alternatieve melkproducten. Amandelmelk, cashewmelk en kokosmelk zijn de meest bekende manieren om melk in gerechten te vervangen. Ze hebben vaak dezelfde consistentie, dezelfde kleur en kunnen op dezelfde manier in recepten gebruikt worden. Gebruik kokosmelk of amandelmelk bijvoorbeeld in koffie of milkshakes om het eens uit te proberen.

Tofu, soja en andere vleesvervangers
Wanneer je geen moeite hebt om melk uit je eetpatroon te verwijderen, maar vreest dat je toch af en toe iets vlezigs nodig gaat hebben om het vol te houden: geen nood. Tofu en soja zijn tegenwoordig heel populair als vleesvervangers, en zijn daarom overal verkrijgbaar. Goed gebakken met de juiste kruiden lijkt het qua smaak nog best wel veel op vlees.
Wanneer je juist moeite hebt om kaas uit je dieet te schrappen: je kan tofu ook gebruiken om een kaasvervanger te maken. Zeker als Nederlander is dat erg handig om te weten.

Avocado's
Ze zijn een tijdje heel populair geweest en zijn ook nu nog bij veel eettentjes te vinden op broodjes en in andere gerechten: avocado's. Ondanks dat ze niet heel veel voedingsstoffen van dierlijke producten vervangen, zitten ze vol met onverzadigde vetten. Ook is de romige smaak en zachte structuur perfect om sauzen mee te maken. Niet alleen guacamole is erg lekker om uit te proberen, maar je kan er bijvoorbeeld ook eens mayonaise of een pastasaus mee maken.

Bananen
Voor alle amateurbakkers onder ons klinkt een veganistische levensstijl als een nachtmerrie: hoe moet dat, zonder boter, melk of eieren? De melk en de boter zijn wel alternatieven voor, maar eieren klinken onvervangbaar. Gelukkig zijn ze dat niet. Hoe gek het ook klinkt, banaan is een goed alternatief voor eieren wanneer je een veganistische taart of muffins probeert te bakken. Probeer maar eens uit: je baksel wordt iets dichter, maar bakt net zo goed. Beloofd.