Gelijk

Wat is dat toch met ons mensen, dat we altijd gelijk willen hebben? Dat we vrijwel automatisch aannemen dat onze mening – want dat is het meestal, niet meer dan een mening – de enige juiste is? Zelf maak ik me daar ook schuldig aan, ik voel me persoonlijk geraakt als iemand een andere mening tegenover de mijne stelt. Inmiddels weet ik dat dat vooral door mijn eigen onzekerheid komt. Waarschijnlijk is dat voor veel mensen het geval; je onzekerheden verpakken in stevige meningen voelt immers lekker veilig. Prikt iemand door die verpakking heen, dan kan dat onaangenaam zijn. Het confronteert je met je eigen onzekerheid, die je juist zo goed had weggestopt.

Vrouwen die boos zijn omdat ze vinden dat het moederschap wordt geromantiseerd versus vrouwen die zich helemaal thuis voelen in hun rol als moeder. Mensen met de ziekte van Parkinson die vaststellen dat deze diagnose hen alleen maar vastberadener maakt om de lichtpuntjes te blijven zien versus mensen met parkinson die daar woest over zijn en blijven; hoezo lichtpuntjes? Een @#$%-ziekte zul je bedoelen. Zelfs binnen de yogagemeenschap – de meest genuanceerde mensen die er bestaan, zou je denken – breekt regelmatig strijd uit tussen yogi’s die vinden dat ‘de echte yogabeginselen’ verkwanseld worden en yogi’s die deze yogabeginselen willen aanpassen naar onze Westerse maatstaven en wensen.

Wie heeft er gelijk? Heeft er wel iemand gelijk? Ik moet denken aan het verhaal van het kleine dorpje ergens ver weg in het oosten, waar alle inwoners blind zijn. Op een dag komt de koning van het land op bezoek. Hij rijdt op een olifant, zo hebben de inwoners gehoord, om zijn macht nog meer te tonen. Een olifant, wat zou dat zijn? De blinde inwoners hebben geen idee en sturen zes van hen vooruit om de koning tegemoet te gaan en te verkennen wat een olifant is.

De zes ontmoeten de koning op zijn olifant. De eerste blinde loopt pardoes tegen de flank van de olifant aan en zegt: “Aha, een olifant is een soort muur.” De tweede blinde voelt de slagtand van de olifant en roept uit: “Ik weet het. Een olifant is een soort speer!” De derde blinde raakt een oor aan en zegt: “Nee hoor, een olifant is een soort harig tapijt.” De vierde man die dichterbij komt, pakt toevallig de slurf van de olifant vast en stelt vast dat een olifant waarschijnlijk vooral op een slang lijkt. Intussen is de vijfde blinde man tegen een poot van de olifant aangelopen. “Een boom, een olifant is een boom,” is zijn conclusie. “Hahaha,” zegt de zesde blinde, die toevallig de staart van de olifant te pakken heeft. “Hoe kunnen jullie dat zeggen? Een olifant is een soort touw, dat voel je toch?”

De zes bakkeleien een tijd voort, maar komen er niet uit. Ze besluiten hun geschil voor te leggen aan de koning, die inmiddels in het dorpje is neergestreken. “Help ons, heer,” smeken ze. “Wat is nou precies een olifant? Wie van ons heeft gelijk?” “Jullie zitten er allemaal naast, en toch hebben jullie ook allemaal een beetje gelijk,” antwoordt de koning. “Ieder van jullie heeft een stukje van het geheel gevoeld. Maar jullie hebben allemaal aangenomen dat dat stukje het geheel ís.”

De volgende keer dat je koste wat kost je gelijk probeert te halen hoef je eigenlijk maar één woord tegen jezelf te zeggen. Olifant. Hoe zou de wereld eruit zien als we dát allemaal konden opbrengen?