Op stilteretraite: het vervolg

Daar zat ik dan. In De Biesbosch. Om vier dagen mijn mond te houden met alle ongemakkelijkheid van dien. Een prachtige natuurrijke omgeving en veel mogelijkheden om te leren de rust in mezelf te vinden. Maar waar bleef die rust nou? 

Het hier-en-nu

De kern van de retraite was loslaten, accepteren en in het hier-en-nu zijn. Vanaf dag één was er in mij al flinke weerstand aanwezig en deze was niet van plan zomaar te vertrekken. Alles begon stom te worden. Blijkbaar heb ik altijd verbinding gezocht en bevestiging gekregen door woorden te wisselen met mensen. Meer en meer sloot ik me af voor iedereen. Wat erg makkelijk is als je toch niet mag praten.

Teleurstelling in de retraite of in mezelf?

Op woensdag, halverwege de retraite, keek ik om me heen en zag ik hoe al deze vrouwen hun ritme hadden gevonden. Lezen, schrijven, wandelen, hardlopen. Van de kalme gezichten was duidelijk af te lezen dat veel mensen rust hadden gevonden en zelfs genoten. Anderen braken juist en konden alleen nog maar huilen. Maar er gebeurde ten minste iets. Het enige wat ik voelde was teleurstelling. Op dat moment dacht ik teleurstelling in de retraite, achteraf moet ik toegeven dat het teleurstelling in mezelf was.

Alles was geweldig georganiseerd en verzorgd. Je kon altijd bij de begeleiders terecht als er iets was. Toch had ik bedacht dat zij niet begrepen hoeveel pijn ik eigenlijk had en hoe het elke dag slechter begon te gaan. En in plaats van mezelf weer ‘terug te vinden’, begon ik de connectie met mezelf te verliezen. Waarom zat ik op slot en vond ik alles even prima als stom? Het antwoord kwam tijdens de laatste theorieles.

Compassiemeditatie

We sloten af met een compassiemeditatie. Dit betekende dat ik mezelf geluk en liefde moest toewensen (ook anderen, maar dat was makkelijk). En ik moest het nog menen ook. Tranen stroomden langs mijn wangen. Ik was tijdens deze retraite alleen maar bozer geworden op mijn lichaam, en dus op mezelf. Hoe kan ik mezelf nou iets goeds toewensen? Ik moet eerst perfect zijn voor ik compassie verdien en perfect word ik nooit vanwege mijn kapotte rug.

Vanaf dit besef ging letterlijk en figuurlijk de zon weer schijnen. En terwijl ik er vrede mee begon te krijgen, waren anderen heel toevallig ook ineens begripvoller. Iets met een binnenwereld die gereflecteerd werd misschien?

Best wel stom

Ook het eindgesprek, toen de stilte eindelijk weer werd doorbroken, viel me zwaar. Als een-na-laatste mocht ik vertellen wat ik van de retraite vond, wat ik had geleerd en wat ik zou meenemen. ‘Zo bijzonder, eindelijk weer rustig, helemaal mezelf gevonden.’ Dat was de tendens van de ervaringen van mijn groepsgenootjes. En daar stond ik dan. Terwijl ik begon te praten vloeiden de tranen al rijkelijk. Ik wilde niet ondankbaar klinken, maar toch ben ik eerlijk geweest: ‘Ik vond het best wel stom en ben heel blij dat ik naar huis mag.’

De begeleiders kwamen met de geruststellende woorden dat dit helemaal geen gekke of verkeerde ervaring was. Sommige mensen zien achteraf pas wat ze allemaal geleerd hebben. En ik ben er daar inderdaad één van. Eenmaal thuis zie ik waar alle weerstand vandaan kwam en ondanks dat ik op dat moment dacht dat er niets vanbinnen gebeurde, ben ik mezelf juist heel erg tegengekomen.

De wijze les

Mijn allerbelangrijkste les is dit: ik heb altijd, elke seconde van mijn leven, het recht en de mogelijkheid goed voor mijn lijf te zorgen. Ik hoef niet te wachten tot de pijn erg genoeg is, ik hoef niemand iets te bewijzen. Ik mag gewoon, ook als de pijn nog dragelijk is, op mijn grenzen letten. Lief zijn voor mijn rug hoeft geen reactie te zijn op pijn, het mag een automatisme worden.

‘Als je het niet kunt controleren, moet je het accepteren.’