Vriendelijkheid

“Goedemorgen!” Ik zeg het opgewekt, maar mijn groet heeft geen enkel effect op de jonge vrouw die mij haastig voorbij fietst. “Of niet, natuurlijk…,” grinnik ik in mezelf, terwijl Maxie enkele lage struiken besnuffelt alsof haar leven ervan af hangt. Struiken besnuffelen schijnt voor honden zoiets te zijn als een lijst WhatsApp-berichten checken of de krant lezen, dus ik laat haar even rustig haar gang gaan.

Sinds enige tijd hebben Maxie en ik er een sport van gemaakt om iedere voorbijganger die we tijdens onze vroege ochtendwandeling tegenkomen, een groet, een glimlach of anders op zijn minst een hoofdknikje te ontfutselen als blijk van contact. Hoe norser de blik van de naderende persoon, hoe groter de uitdaging. Zonder dat ze het weet, is Maxie daarbij vaak de eigenlijke ijsbreker; met haar bruine koppie, fluweelzachte hangoortjes en grote bruine ogen ontlokt ze menig voorbijganger onbewust een grijns op de vroege ochtend. Negen van de tien keer hebben we succes, door mijn opgewekte groet of anders door de aandoenlijke aanblik van Maxie. Wanneer iemand niet reageert – zoals de jonge vrouw op de fiets – ervaar ik dat al lang niet meer als persoonlijke afwijzing. Wat dat betreft is het ook voor mezelf een mooie oefening.

Eén van de mensen die we vaker tegenkomen, en die altijd teruggroet, is een keurige oudere heer. Gekleed in een grijs pak en zandkleurige regenjas, bruine aktetas in de hand en altijd een mondkapje op. Vanochtend houdt hij mij na mijn gebruikelijke ‘goedemorgen’ staande. “U groet altijd zo vriendelijk,” zegt hij. “Dat valt op in deze wereld.” Verrast reageer ik: “Tja, ik houd nu eenmaal van vriendelijkheid.” “Ik ook,” antwoordt de man. “Daarom valt het me ook op.” Zijn reactie zet me aan het denken. Want hij heeft gelijk: hoewel het eigenlijk gewoon zou moeten zijn, ben ik ook altijd een beetje verrast door vriendelijkheid van een onbekende.

Psssst.... Wist je dat we ook een tijdschrift hebben? Neem een abonnement vanaf slechts 19,95 per jaar voor meer inspirerende reportages, bijzondere interviews en handige tips!

Hoe komt dat toch, dat we het zo spannend vinden om ‘zomaar’ vriendelijk te zijn? Zou het kunnen komen omdat voor veel mensen ‘vriendelijk’ gelijk staat aan ‘slap’, aan ‘over je heen laten lopen’? Ik vind zelfs een artikel met als kop ‘Waarom vriendelijkheid je slechtste raadgever is”. Als ik het enigszins verbaasd open, blijkt dat hier het woord ‘vriendelijk’ synoniem is voor ‘altijd rekening houden met een ander’. Zelf maakte ik ook ooit die denkfout; als puber dacht ik dat ‘hard’ zijn het beste was. “Anders red je het niet in de wereld,” schijn ik zelfs aan mijn moeder uitgelegd te hebben.

Inmiddels weet ik dat oprechte vriendelijkheid niets te maken heeft met slap zijn, over je heen laten lopen of altijd rekening willen houden met een ander. Als je oprecht vriendelijk durft te zijn tegen iemand waarvan je op voorhand niet weet hoe dat uitpakt, is dat eerder een teken van emotionele kracht. Bovendien is het slim, want je doet je eigen mentale gezondheid er ook een plezier mee, zeggen wetenschappers. De hersenen houden van vriendelijkheid; het vergroot de kans op overleving in een groep. Helaas, zo zeggen dezelfde wetenschappers, is vriendelijkheid minder nuttig in een maatschappij waar vooral rijkdom en status de belangrijkste maatstaven lijken te zijn geworden om te kunnen overleven.

Peinzend ben ik intussen doorgelopen, net als de keurige heer. Vlak voordat hij aan het einde van de weg de hoek omslaat, kijkt hij nog één keer om en zwaait uitbundig met zijn aktetas. Mijn dag kan niet meer stuk en ik weet zeker: vriendelijkheid kan de wereld redden.