Yoga en parkinson: een paar hardnekkige misverstanden

“Huh? Yógadocent? Maar je hebt toch de ziekte van Parkinson?” Ze zegt het nog net niet verwijtend, maar wel vol ongeloof. De kennis – ik zie haar niet vaak, dat blijkt maar weer – begrijpt er maar weinig van. Ze is lang niet de enige, en ik kan het haar ook niet echt kwalijk nemen. Over yoga én over de ziekte van Parkinson bestaan namelijk nogal wat hardnekkige misverstanden. Deze hoor ik bijvoorbeeld regelmatig:

Als yogadocent moet je superlenig zijn (en de ingewikkeldste houdingen moeiteloos kunnen uitvoeren).

Newsflash: yogadocenten zijn net gewone mensen. Je hebt ze in alle soorten en maten. Laat je niet misleiden door de plaatjes in yoga-tijdschriften of You Tube-filmpjes; de meeste yogadocenten vinden de ene houding prettiger dan de andere, hebben net als andere mensen ook wel eens een offday en kunnen net zo goed iets mankeren. Maar belangrijker nog: yoga gaat helemaal niet om ‘zo lenig mogelijk’! Het gaat erom wat een houding of beweging doet voor jóu, en dat kan een heel ander effect zijn dan je buurvrouw ervaart.

Yoga is iets voor zweverige types, niks voor mij dus.

Een heel hardnekkige misvatting, waardoor de drempel om aan yoga te gaan doen soms onnodig hoog blijft. De realiteit is: je kunt yoga zo zweverig maken als je wilt, of er je hele levensstijl op afstemmen. Maar in de basis is het niets meer en niets minder dan (opnieuw) in contact komen met je lijf en daardoor met jezelf. In het hier en nu voelen hoe het met je is, met daarbij je adem als belangrijkste instrument en zonder daar meteen een oordeel aan te plakken. Dat is een stuk minder zweverig dan de hele dag in je hoofd bezig zijn met voorbije of toekomstige gebeurtenissen, toch?

Mensen met de ziekte van Parkinson kunnen alleen nog maar schuifelen en bibberen.

Een beeld dat bij veel mensen bestaat. Als ik heel eerlijk ben: dit dacht ik zelf ook voordat ik de aandoening bleek te hebben. Maar hoewel er zeker mensen zijn bij wie de ziekte zover is gevorderd dat ze inderdaad nauwelijks nog kunnen bewegen, geldt dat lang niet voor alle Parki’s. De aandoening uit zich bij iedereen anders, en ook de reactie op medicatie en het verloop van de ziekte verschillen per persoon. En dan nog: zelfs als je bewegingsvrijheid beperkt is, kun je yoga beoefenen.

Mensen met parkinson hebben niets aan yoga.

Integendeel! Er wordt gelukkig steeds meer onderzoek naar gedaan, en uit die onderzoeken blijkt iedere keer opnieuw: yoga heeft verschillende positieve effecten op de ziekte van Parkinson, zowel lichamelijk als mentaal. Yoga helpt bijvoorbeeld bij balansproblemen (een bekende parkinson-klacht), helpt je lijf soepel en flexibel te houden (mensen met parkinson worden vaak stijver) en dankzij yoga behoud je je kracht. Maar yoga helpt je ook te ontspannen (het vooruitzicht van een progressieve aandoening kan nogal wat stress opleveren) en meer te leven in het hier en nu. En dat laatste is misschien nog wel de grootste kracht van yoga. Of je nu parkinson hebt of niet.