Retraite Plum Village

Op 14 oktober 1974 werd mijn zusje Carla geboren, twee maanden later werd ik vijf. Ik was door het dolle zo blij maar heb haar helaas nooit gezien. Ze werd ziek geboren en overleed zes dagen later. De artsen adviseerden mijn ouders haar niet aan mij te laten zien. Kwaad dat ik was, ik zie mij nog in de hal van het ziekenhuis staan. Ik heb haar nooit gezien en het gemis heeft jaren geduurd. Als klein meisje kon ik een onbekend meisje op straat lang aankijken. Als ze lang terug keek vroeg ik mij af. Zou jij het zijn? Zonder er ooit vragen over te stellen geloofde ik heel sterk dat mensen terug kwamen op aarde.

Boeddhisme was thuiskomen

Rond mijn dertigste las ik mijn eerste boek over het boeddhisme in één ademteug uit, het voelde als thuiskomen. Ik kon mijn ogen niet geloven. Er was een woord voor datgene wat ik als kind altijd al had geloofd en dat was reïncarnatie! Ik verslond het ene na het andere boek, bezocht een sangha, (boeddhistische oefengroep) en startte met meditatie.  Terwijl binnen het boeddhisme onthechting een sleutelwoord is tot bevrijding van het lijden, hechtte ik mij als geen ander aan het woord reïncarnatie. Nu, jaren later houd ik me er niet meer mee bezig. Tegen de tijd dat ik dood ga zie ik het wel. Ik ben nu hier en probeer er het beste van te maken. Ik heb er wel jaren heel veel troost uit gehaald.

Thich Nhat Hahn

Al vrij snel kwam Thich Nhat Hahn op mijn pad, zijn vertaling van het boeddhisme vind ik heel toegankelijk waardoor ik me vooral door hem laat inspireren. Al jaren stond een retraite naar Plum Village op mijn verlanglijstje en op 6 april 2018 was het eindelijk zover!

De basis van de boeddhistische psychologie is mindfulness. Volgens de Boeddha is concentratie en inzicht het pad dat leidt naar vrede en geluk, transformatie en heling. In New Hamlett wonen 60 nonnen en je draait mee met hun manier van Mindful leven. Of je nu eet, zit, loopt of meehelpt in de tuin of de schoonmaak, je doet het in volle aandacht. 

Het programma

Elk kwartier luidt de bel waarop iedereen stopt waarmee hij bezig is. We doen drie verdiepende ademhalingen voor een extra moment van bewustzijn en vervolgen de dag. Tijdens de retraite is er veel stilte maar tussendoor ook voldoende gelegenheid om in gesprek te gaan met de nonnen en het internationale gezelschap dat aanwezig is.

Na de avond zitmeditatie is het vanaf 20.00 uur ‘noble silence’ tot de volgende dag 9.00 als het ontbijt afgelopen is. Ik lig iedere avond rond 20.30 uur in bed,  schrijf in mijn dagboek, lees nog wat en knip om 21.30 uur het licht uit, heerlijk! Om 5.00 gaat de wekker, 6.00 uur zitmeditatie waarna tai chi en ontbijt. Alle maaltijden die overigens zeer gevarieerd en fantastisch smaken, worden in stilte genuttigd met het advies om 30 keer te kauwen op iedere hap. Na het ontbijt is er loopmeditatie en wat vrije tijd. In de middag is er Mindful service wat inhoud dat je twee uur meehelpt in de moestuin, schoonmaak van bad en toiletruimtes of het klaar maken van de meditatieruimte. Alles doe je in volle aandacht, genietend van de adem en met een glimlach. Niets gehaast maar rustig en goed luisterend naar je lichaam. Als je moe bent stop je en rust je even uit. Hier wijzen de nonnen je regelmatig op, het werk is namelijk nooit af! Ik heb nog nooit met zoveel plezier toiletten schoongemaakt.

Voor de loopmeditatie en Mindful service wordt er altijd eerst met elkaar gezongen. Ik hoor hier en daar wat valse noten wat mij over mijn schaamte heen zet, en ook meezing. Ik realiseer me dat ik normaal eigenlijk weinig zing. Ik vind mijn zangstem namelijk niet zo mooi maar besluit ter plekke vaker te zingen. Yes! Dat is me gelukt (zie mijn Stoelyoga Dans series op het Stoelyoga Nederland YouTubekanaal)

Vreugde en verbinding

Zingen in een groep brengt vreugde en zorgt voor verbinding en hier is het Thich Nhat Hahn om bedoelt. Een ander groot goed in het klooster is het benoemen en bewust zijn van al de dingen die goed en fijn zijn in het leven. Bij het wakker worden dankbaar zijn dat je een lichaam hebt, het is namelijk heel bijzonder om mens te zijn. Je had hier ook als slak of eendagsvlieg kunnen komen. De zon die opkomt, die mooie bloem etc. Wat ik ook zo mooi vind is ‘Watering the flowers inside of you and in each other”, complimenteer jezelf en de ander. De hele week regent het complimenten, de nonnen zijn hier goed beoefend in en iedereen voelt zich zeer gezien en geliefd. Als ik een gesprek heb met een van de lieve nonnen en ze mij bedankt voor mijn komst naar Plum Village, ons mooie gesprek over de leer en het meewerken in de tuin, voel ik haar oprechtheid en liefde. Het raakt mij diep en ik voel de tranen in mijn ogen prikken.  

Twee keer per week komen alle bezoekers, nonnen en monniken uit de andere twee kloosters bijeen voor een gezamenlijke beoefening in loopmeditatie, een dharma (lering van de boeddha) lezing en lunch. Rond de 500 mensen mediteren en beoefenen gezamenlijk mindfulness. Ik geniet volop en ik zie mijzelf ieder jaar terug komen. Als ik mijn gedachten bewust word moet ik lachen om mezelf. Ben ik nu werkelijk alweer bezig met volgend jaar in plaats van te genieten van dit moment?

Stroom van gevoelens

De lering gaat over de rivier van gevoelens. Elke dag bestaat uit duizenden aangename, pijnlijke en neutrale momenten. Dit geldt voor jou, Beyoncé en de dalai lama. Deze gevoelens zijn niet verkeerd of slecht. Ze zijn de stroom van het leven. Dit is wat de boeddhistische psychologie de Eerste Edele Waarheid noemt. Het leven is moeilijk en pijnlijk, gewoon omdat dit de aard van het leven is en niet omdat wij iets verkeerd doen.

Vaak geloven we dat als we maar precies goed handelen, onze stroom van gevoelens altijd aangenaam zal zijn en we geen pijn of verlies zullen kennen. We proberen ons zo snel mogelijk van de pijn te ontdoen en een aangename ervaring zolang mogelijk vast te houden. Maar niets blijft hetzelfde, alles veranderd. Innerlijke vrede en vreugde kan alleen bereikt worden als we alles omarmen wat zich aandient, het aangaan en doorleven en hiervoor heeft de boeddha allerlei beoefeningen bedacht zoals de zit- en loopmeditatie terwijl we langzaam en diep ademen. Het heeft mij een flink aantal jaar gekost om een deel van de leringen te begrijpen en toe te passen. Het is de sleutel geweest om van mijn chronische stress af te komen. Uiteraard val ik nog regelmatig in oude patronen en er valt nog genoeg te leren maar hiervoor is dan ook de dagelijkse beoefening tot de dood. Dit gold voor de boeddha en geldt vandaag ook nog steeds voor de dalai lama, ook hij oefent dagelijks. Deze week was een groot cadeau aan mijzelf. Het heeft mijn beoefening bekrachtigt, ervoor gezorgd dat ik geen 75% maar 100% vegetariër ben geworden en ik weer wat milder voor mijzelf ben.

INFO

Thich Nhat Hanh, is een wereldberoemde Vietnamese boeddhistische monnik, zen leraar, schrijver en mensenrechten- en vredesactivist. Hij heeft meerdere kloosters waarvan Plum Village in Frankrijk de meest bekende. In Nederland wordt er op vele plaatsen in groepjes, sangha’s genaamd, gemediteerd in de traditie van Thich Nhat Hanh.

Op www.aandachtnet.nl kan je meer lezen over de Stichting Leven in Aandacht.