Tot rust komen op de mat: 5 yogahoudingen die je zenuwstelsel kalmeren

Heb je weleens gemerkt dat je na een yogales niet alleen soepeler, maar ook helderder en rustiger bent? Dat is geen toeval. Yoga heeft een directe invloed op je zenuwstelsel. Zeker als je kiest voor houdingen die speciaal ontworpen zijn om het lichaam en brein tot rust te brengen.

In dit artikel duiken we in vijf yogahoudingen die je zenuwstelsel kalmeren. Ideaal voor na een drukke dag, tijdens stressvolle periodes, of gewoon om je innerlijke rust wat vaker uit te nodigen.

1. Benen tegen de muur – Viparita Karani

Een absolute favoriet onder herstellende houdingen. Door je benen omhoog tegen de muur te leggen, laat je letterlijk en figuurlijk de spanning uit je lijf stromen. Je hartslag daalt, je ademhaling verdiept – en je parasympathische zenuwstelsel (je ‘rest and digest’-modus) krijgt alle ruimte.

Zo doe je het:
Ga dicht tegen een muur zitten, draai je benen omhoog en laat je rug op de mat zakken. Eventueel leg je een kussen onder je bekken voor extra comfort. Blijf 5 tot 15 minuten liggen, ogen gesloten, adem zacht.

Waarom het werkt: deze houding verbetert de doorbloeding en verlaagt stresshormonen zoals cortisol – een echte reset voor je systeem.

2. Kindhouding – Balasana

Deze houding is als een cocon: veilig, geborgen en diep rustgevend. Je rug ontspant, je buik drukt zacht tegen je dijen (wat de ademhaling vertraagt), en je hoofd rust op de mat – dat alleen al geeft een seintje aan je brein: je bent veilig, je mag ontspannen.

Zo doe je het:
Kom op handen en knieën, breng je billen naar je hielen en leg je voorhoofd op de mat. Armen lang naar voren of juist naast je lichaam, wat jij fijn vindt.

Wist je dat… deze houding het zenuwstelsel kalmeert door de zogeheten ‘proprioceptieve druk’? Dat is diepe, constante druk op je lichaam die het brein associeert met rust en veiligheid.

3. Liggende vlinder – Supta Baddha Konasana

Deze hartopener in liggende vorm helpt je niet alleen om te ontspannen, maar ook om zacht contact te maken met jezelf. Je opent de heupen, laat spanning uit de onderrug verdwijnen en activeert het parasympathische zenuwstelsel.

Zo doe je het:
Ga op je rug liggen, breng je voetzolen tegen elkaar en laat je knieën naar buiten vallen. Eventueel ondersteun je je knieën met blokken of kussens.

Extra fijn: Leg een dekentje over je heen of gebruik een oogkussen – een kleine aanraking kan wonderen doen voor je zenuwstelsel.

4. Zittende vooroverbuiging – Paschimottanasana

Vooroverbuigingen hebben een kalmerend effect op lichaam en geest. Deze houding helpt je om naar binnen te keren, los te laten, en spanning los te maken uit je rug, nek en schouders.

Zo doe je het:
Ga zitten met gestrekte benen. Adem in, verleng je rug, en adem uit terwijl je zacht vooroverbuigt vanuit je heupen. Maak het niet te groot – ontspanning is belangrijker dan bereik.

Tip: Gebruik een bolster op je benen om je bovenlichaam op te laten rusten. Hierdoor blijft je ademhaling vloeiend en komt je lichaam in de ‘rust-stand’.

5. Ondersteunde brughouding – Setu Bandha Sarvangasana

Deze zachte achteroverbuiging opent je borst en werkt kalmerend, zeker als je een blok of bolster onder je bekken plaatst. Het stimuleert ook de nervus vagus – een belangrijke zenuw in het reguleren van stress.

Zo doe je het:
Ga op je rug liggen, zet je voeten plat op de vloer en plaats een blok onder je heiligbeen. Ontspan volledig op het blok en adem diep in en uit.

Deze houding werkt ondersteunend voor mensen met stressgerelateerde klachten – en dat voelen veel yogaliefhebbers intuïtief ook zo.

Tot slot

Je zenuwstelsel werkt het hardst als je het de kans geeft te ontspannen. Met deze houdingen geef je je lichaam en geest precies wat ze nodig hebben: rust, aandacht en ademruimte.

Tip: Creëer een mini-rustmoment door elke dag één van deze houdingen te doen, zelfs al is het maar vijf minuten. Je zult merken wat een wereld van verschil dat kan maken.