Ondersteboven en achterstevoren: yoga in de lucht

Er zijn heel veel manieren om yoga te doen: warm, koud, met dieren, en nu ook nog zwevend. Terwijl ‘vliegende’ yoga misschien intimiderend klinkt, kent het gezondheidsvoordelen en kan het je met een verse blik naar jouw eigen yogaroutine laten kijken.

Verschillende soorten yoga in de lucht

Veel yogasoorten waarbij je boven de grond zweeft zijn gebaseerd op of geïnspireerd door Iyengar yoga. Deze yogasoort is ontwikkeld door B.K.S. Iyengar en wordt vooral in het Westen beoefend. Met een basis in hatha yoga ligt de focus van Iyengar op fysieke en mentale balans. Maar waar Iyengar bekend om staat zijn de grote hoeveelheid hulpmiddelen. Dit zijn bijvoorbeeld yogabolsters en muurtouwen, waardoor je minder hoeft te focussen op het vasthouden van poses en je beter kan concentreren op de juiste uitlijning en mentale staat. Wanneer je een Iyengar yogaroutine ontwerpt die grotendeels gebaseerd is op het gebruik van hulpmiddelen waardoor je kan zweven, heb je al snel 'vliegende' yoga. De grootste verschillen tussen zulke yogasoorten zijn in de locatie in de ruimte, en de materialen die gebruikt worden.

Allereerst kan je yoga tegen een muur of in het midden van een ruimte beoefenen. Dit is het verschil tussen muuryoga en aerial yoga. Daardoor verschillen ook de soort. Bij muuryoga kan je eigenlijk ‘normale’ Iyengar of hatha yoga oefeningen doen, maar dan op de muur of met ondersteuning van de materialen. Zo kan je bijvoorbeeld de Adho mukha svanasana (Neerwaartse hond) uitvoeren terwijl je heupen ondersteund worden. Bij aerial yoga wordt je ondersteund door een hangmat, maar heb je geen muur om tegenaan te leunen. Hierdoor kan je poses doen die meer ruimte nodig hebben, zoals de ondersteboven Eka pada (Duivenpose). Beide yogasoorten hebben wel ‘normale’ yogaroutines met opwarmingshoudingen, een intensieve routine en een kalmerend einde, die elke les kan verschillen.

Het tweede verschil zit in de hulpmiddelen. Aerial yoga wordt eigenlijk altijd met kunststof of zijde lappen stof gedaan, die als hangmatten en als zacht ‘touw’ gebruikt kunnen worden. Door de bredere ondersteuning kan je bijvoorbeeld de Savasana (Lijkhouding) al zwevend in de lucht doen, wat door veel mensen als ontspannend wordt ervaren. Muuryoga gebruikt juist touwen of banden ter ondersteuning, waardoor je steviger hangt maar minder brede poses kan doen. Je kan wel rechter hangen door de ondersteuning van de muur zelf, waardoor je minder druk op je ruggengraat zet. Zo is de Bat pose (Vleermuispose) een pose die speciaal voor zwevende yogasoorten is ontwikkeld, en die kan je het beste tegen een muur uitvoeren om je rug goed recht te houden.

Voordelen en nadelen van zulke yogasoorten

Wanneer je ondersteboven yoga doet zijn er meer voordelen dan je zou verwachten. Door de banden, touwen of yoga krijg je ondersteuning in poses die anders lastig zijn voor minder ervaren yogi’s. Dit is bijvoorbeeld de Adho mukha Vrksasan (Handstand), die er heel intimiderend uitziet. Met meer ondersteuning, van een muur of een zijden touw, kan je die pose sneller leren beheersen en meer aandacht geven aan je houding en energiestromen. Je gebruikt ook andere spieren en versterkt je core, terwijl je toch je ruggengraat minder belast. Veel mensen gebruiken daarom ook zwevende yogasoorten om rugpijn te verlichten of in elk geval geen last te ervaren van rugpijn tijdens hun yogaroutine.

Toch zijn zwevende yogasoorten niet alleen maar vrolijk Defying Gravity van Wicked zingen terwijl je in je grote zijden hangmat bungelt. Terwijl Aerial yoga ook bestaat uit ondersteunde 'gewone' yogaposes, blijven een groot deel van muuryoga toch omgekeerde poses, ondersteund of niet. Om deze reden zijn zwevende yogasoorten vaak niet aan te raden voor onder andere mensen met hartklachten, hoge óf lage bloeddruk, of een hersenschudding. Ook is het geen yogasoort voor mensen die makkelijk duizelig of misselijk zijn, of snel hun evenwicht verliezen. Wanneer je het niet zeker weet, moet je altijd een arts raadplegen of je zwevende yoga mag beoefenen.

Daarnaast zijn aerial yoga en muuryoga ook wezenlijk andere manieren van yoga beoefenen. Je hebt eigenlijk altijd een leraar nodig om je houding te corrigeren en ervoor te zorgen dat je goed in de touwen hangt. Ook is het intensiever voor je stabilisatiespieren, waardoor je eenvoudig je rug of veelal ongebruikte spieren kan overbelasten omdat je overmoedig wordt.

Tips voor zweefyoga

Wanneer grote zijden hangmatten en ondersteboven tegen de muur aan hangen je toch leuk lijkt, zijn er genoeg yogastudio's die het aanbieden. Om goed voorbereid te zijn op deze nieuwe sensaties en poses, zijn hier een paar tips zodat je met vol vertrouwen kan beginnen.

• Let goed op wat je eet en dat je het ruim van tevoren eet, want ondersteboven hangen met een volle maag helpt absoluut niet bij het ontspannen.
• Draag strakke yogakleding, met lange broekspijpen en mouwen. Zo heb je bescherming tegen posities waarbij de band of hangmat oncomfortabel in je lijf snijdt.
• Zorg ervoor dat je kernspieren gebruikt: ondanks dat zwevende yogasoorten ervoor zorgen dat je minder kracht hoeft te zetten, houd je yogaposes wel lang vast als je verbinding maakt via de core. Een sterke core zal de les wel leuker maken, want je bent minder snel moe.
• Draag niks waarmee je kan blijven haken. Ontwijk wijde kleding met ritsen of lintjes, en doe alle sieraden af voordat de les begint.
• Zoek een goed kapsel waarvan je weet dat het een les lang blijft zitten, zelfs ondersteboven. Niks is zo vervelend als die ene kriebelende pluk haar tijdens een yogapose waar je eigenlijk bij hoort te ontspannen.

Bronnen:
Elite Daily, What is wall yoga?
Aura Wellnesscenter, Pros and cons of aerial yoga
Do You Yoga, How does yoga on the rope wall work?
Yoga Online, Iyengar Yoga