De roze olifant

Mijn vaders stem klinkt wat onzeker, aan de andere kant van de lijn. “Er is iets vreemds aan de hand,” zegt hij verontwaardigd. “Ik wilde de energierekening betalen op de computer, maar de bank heeft alles veranderd. Nu weet ik niet meer wat ik moet doen.” De eerste keer dat hij dit zei, dacht ik dat het echt zo was. Dat de bank de digitale betaalomgeving misschien helemaal opnieuw had vormgegeven, waardoor alles er anders uitzag. Maar inmiddels ken ik het patroon: mijn vader – 81, en toch al niet dol op digitale handelingen – klikt op een verkeerd icoontje en raakt dan helemaal in de war. We hebben vaker besproken wat hij in zo’n geval kan doen, en we hebben het ook opgeschreven, maar, zoals hij zelf zegt: “Mijn geheugen is een zeef tegenwoordig.”

Dat de gaten in die zeef steeds groter worden, weet mijn vader diep van binnen heel goed. En dat maakt hem onzeker. Boos ook. Want hij voelt dat hij de grip op zijn leven steeds een beetje meer verliest. En als er iets is wat mijn vader haat, dan is het de controle kwijtraken. Iets aan het toeval overlaten heeft hij nooit graag gedaan en hij is niet van plan om daar nu nog mee te beginnen. En dus wordt hij boos dat de bank hem het digitaal betalen steeds weer onmogelijk maakt. Ik weet intussen met welke stukjes informatie ik deze gaten in zijn zeef kan dichten: “Ga even terug naar je bureaublad – je weet wel, met die foto van die arrenslee – en dan links onderin klikken op dat rondje met blauw en groen.” Zo loods ik hem naar de juiste pagina, tot hij het weer herkent.

Psssst.... Wist je dat we ook een tijdschrift hebben? Neem een abonnement vanaf slechts 19,95 per jaar voor meer inspirerende reportages, bijzondere interviews en handige tips!

Behalve dat ik het vervelend vind voor mijn vader dat hij zich er zo over opwindt, zet het me ook aan het denken. Want ‘cognitieve achteruitgang’, om het voorzichtig te omschrijven, is ook een proces dat bij de ziekte van Parkinson kan optreden. Maar waar ik andere angsten inmiddels recht durf aan te kijken, heb ik deze roze olifant tot nu toe nauwkeurig weten te vermijden. Met een grote boog ben ik er steeds omheen gelopen. Via mijn vader word ik echter toch aan het denken gezet. Zou ik ook zo boos worden? Zo angstig en onzeker? Is het inderdaad zo angstaanjagend om de gaten in je geheugen te zien vallen? Of is dat slechts onze projectie; de angst van een ‘gezond’ iemand om niet meer aan de norm te voldoen?

Voor de zoveelste keer vind ik mijn rustpunt in yoga. Dankzij yoga weet ik namelijk inmiddels dat je de controle over je leven helemaal niet kunt verliezen, omdat je die controle nooit hebt gehad, hooguit de illusie ervan. Dankzij yoga weet ik ook dat je overgeven aan deze wetenschap ongelooflijk veel lucht geeft, waardoor ik me – op een andere manier, meer van binnenuit dan van buitenaf opgelegd – juist sterker voel. Ik ben wel benieuwd of ik me dat nog zal kunnen herinneren wanneer het er op aankomt. We zullen het zien; voor nu is de roze olifant in ieder geval een stukje kleiner geworden.