Wat is jnana yoga?

Yoga begon als manier om op zoek te gaan naar kalmte, meer rust en vrede. Door de jaren heen is yoga uitgegroeid tot 4 stromingen en daar is Jnana Yoga één van. Maar wat houdt Jnana yoga precies in?

Jnana Yoga: pad van de wijsheid

Jnana yoga betekent wijsheid of kennis, ofwel ‘besef van het absolute bewustzijn’. Het Sanskrit woord jnana is verwant aan gnosis, dat 'innerlijke kennis en wijsheid van het hart' betekent. Deze stroming zoekt op een spiritueel-filosofische manier naar bevrijding en wordt op een rationele-experimentele manier benaderd.

Het doel van deze yoga is om zelfkennis, of definitief inzicht in je ware aarde van het bewustzijn, te krijgen. Dit staat aan de basis van het leven. Hierbij is zelfonderzoek, meditatie en begrip van groot belang.

Jnana yoga streeft naar begrip van de kleine nuances die plaatsvinden in je gedachten en de sluier van Avidva (onze onwetendheid en vergeetachtigheid). Normaliter gebruiken we logica om onszelf te begrijpen, maar we zijn zoveel meer dan dat we weten. Deze sluier bedekt die kennis die we diep in onszelf hebben zitten. Hier gaan we in deze stroming juist naar op zoek.

Jnana yoga is de moeilijkste stroming van alle vier, wordt door yogi’s beweerd. Het vergt veel doorzettingsvermogen en intelligentie, omdat je veel zelfconfrontatie aangaat en je gedachtes moet proberen los te laten. Echter, hoef je hiervoor geen theoretische kennis te hebben, maar aspiratie om constant op onderzoek te gaan naar jezelf is essentieel!

De vier hoofdstappen van jnana yoga

Om tot totale bevrijding te komen bij traditionele jnana yoga, is het belangrijk om deze vier stappen te doorlopen in de juiste volgorde. Het volgen van deze stappen helpt je bij het verminderen van ontevredenheid en lijden:

Viveka

Hierin focussen we onszelf op het onderscheidende vermogen. Het is belangrijk dat we verschil ontdekken tussen wat onveranderlijk en eeuwig, en wat veranderlijk en tijdelijk is.

Vairagya

De bevrijding van alle passie. Door het inzicht in onszelf, de aard en het tijdelijke kunnen we alles wat een verslavende werking heeft, zoals hebzucht, loslaten.

Shad-sampat

De zes deugden komen hier aan bod: shama, de beheersing van de geest; dama, beheersing van de zintuigen; uparati, innerlijke stabiliteit; titiksha, geduld en volhardendheid; shraddha, vertrouwen in de woorden van de goeroe, geschriften en zichzelf en als laatste samadhana wat de perfectie innerlijke concentratie op een gesteld doel inhoudt.

Mumkshutva

Het intense verlangen naar bevrijding, ook wel moksha of mukti.

Het pad van wijsheid naar ervaring

Nadat de vier hierboven genoemde stappen succesvol volbracht zijn, kun je beginnen aan de drie kernpraktijken van jnana yoga. Deze zullen je leiden tot Atma-Sakshatkara of 'directe realisatie':

Shrayana

Shrayana betekent luisteren. Bij deze stap kun je informatie uit boeken opdoen, discussiëren over de leer of de kennis van de goeroe goed tot je nemen. Hierbij is het de bedoeling dat je naar je kennis luistert en deze naar wijsheid omzet.

Manana

Manana houdt in dat je de wijsheid die je bij stap 1 hebt gevonden gaat toepassen in het dagelijks leven. Je gaat proberen scenario’s vanuit een ander perspectief te bekijken. Bij deze stap is reflecteren erg belangrijk.

Nididhyasana

Bij deze stap zal je mediteren en in contact komen met je innerlijke zelf. Bij deze stap zal al je al kennis je kracht worden. Je zult dan, wat je in de vorige 2 stappen hebt gedaan, ineens ervaren. Iets zal in jezelf openen en het volledige begrip van deze leer zal zich vestigen.

De ervaringen die je gaat meemaken bij deze stap zullen in het begin eerst een kort flitsend inzicht geven. Achteraf zal je dit voelen en ervaren als een bijzondere ervaring. Hoe verder je hierop ingaat, hoe dieper je op deze momenten in kunt gaan en je steeds meer bewustzijn creëert.

Wil je meer over jezelf leren en ben je niet bang om jezelf te confronteren met wat er diep in jezelf afspeelt? Dan is dit wat voor jou!

Zou je meer willen weten over andere stromingen van yoga die je zouden kunnen helpen bij jnana yoga? Denk dan eens aan raja yoga. Hier ligt de focus op de controle over lichaam en geest. De focus ligt vooral op meditatie en energetica.