Mizue is al 45 jaar yogadocent: ''Nooit naar de dokter''

De bijna 72-jarige Japanse Mizue Tamaki gaf al lang voordat het mode werd yogales, ze is al 45 jaar yogadocent. En 32 jaar daarvan bewoog ze zich tussen haar lesruimte in de Amsterdamse pijp en de dojo, Japans voor trainingscentrum, in de Achterhoek.  

Je komt het jammer genoeg niet vaak tegen op plekken waar yoga wordt gegeven, maar Mizue heeft het. Een lage wastafel waar mensen hun voeten kunnen wassen voordat ze blootvoets de mat op gaan. Ook anders dan gebruikelijk: aan de muur hangt in plaats van het portret van een Indiase swami met baard een portret van een Japanse heer zonder baard, hij lacht guitig en heeft een aardig, slim gezicht. Mashairo Oki heet hij, Mizues oude meester. De Okido yoga die Mizue beoefent is naar hem vernoemd. Maar okido in de Nederlandse zin van het woord, ‘prima’ of ‘helemaal goed’, is het volgens haar leerlingen ook. ‘Wat zo fijn is aan haar lessen is dat ze je houdingen leert die je in het dagelijks leven ook kan toepassen, als je bijvoorbeeld op de tram wacht,’ zegt een blonde vrouw, die al van alles in yoga had geprobeerd en nu nooit meer weg wil bij Mizue. Als de les begint wordt duidelijk wat ze bedoelt. Het draait vandaag heel praktisch om hoe we moeten zitten zonder rugklachten te krijgen. Iedereen krijgt een stoel en Mizue let erop dat we allemaal in zo’n hoek zitten dat we goed kunnen ademen. Wie niet de goeie hoek te pakken heeft, krijgt een kussentje. Mizue spreekt ons in het Engels aan, alleen de woorden schaambeen en lendenwervel gebruikt ze voor de duidelijkheid in het Nederlands. We must sit on ons schaambeen, benadrukt ze. Terwijl ze ons met gestrekte ruggen en zittend op ons schaambeen allerlei fijne oefeningen laat doen, loopt ze rond, inspecteert onze houding en corrigeert vriendelijk doch beslist.

Vertrouwelijke sfeer

Na een gezamenlijk kopje thee aan de keukentafel, er heerst een vertrouwelijke sfeer en het is duidelijk dat de vrouwen al jaren bij Mizue komen, vertelt ze wat meer over zichzelf. In haar jonge jaren was ze lerares Engels aan een Quaker-school, ‘de enige in Japan’. Toen ze zich een tijd fysiek minder goed voelde, zocht ze haar heil bij yoga en kwam in aanraking met Massahiro Oki, die haar meester werd. Een bijzondere man, die zich verdiepte in verschillende godsdiensten en verschillende geneeswijzen uitoefende. Na de oorlog leefde hij in een Zen-tempel in Japan en de Ghandi Ashram in India. Gebaseerd op deze ervaringen zette hij in Japan een dojo op. ‘Hij was erg open minded en nodigde allerlei andere meesters uit.’ Daar zat ook de toen nog in Japan onbekende Iyengar bij, waarvoor Mizue twee boeken vertaalde in het Japans. Ze maakte hem van zeer dichtbij mee. ‘Hij was aardig, maar in de les erg streng en constant iedereens houding aan het verbeteren.’

Een Amerikaanse Quaker-delegatie die haar school bezocht, nodigde haar uit om een jaar naar Philadelphia te komen, en mee te doen met de acties tegen de oorlog in Vietnam. Het sprak haar aan. ‘Japan benauwde me. Iedereen moet zich daar op dezelfde manier gedragen. Ik had behoefte aan vrijheid.’ Amerika smaakte naar meer buitenland en ze zocht een baan als au pair in Parijs waar ze via de yogawereld in contact kwam met Noëlle Perez, die ze haar tweede meester noemt. Een Française die nauw samenwerkte met Iyengar en later haar eigen methode ontwikkelde. Noëlle Perez is inmiddels 95, loopt met krukken, maar geeft nog steeds gepassioneerd les en Mizue bezoekt haar seminars. 

In Parijs ontmoette ze in 1975 een Nederlandse macrobiotische meneer die haar vroeg of ze geen les in Nederland kon geven. En zo kwam ze in Amsterdam te wonen. 

Streng en warm

In het midden van de jaren tachtig kocht de Okido Stichting een oude boerderij in het Gelderse Laren en startte een trainingscentrum. Nu hoort het gebouw aan de stichting Okido Yoga Dojo Nederland, die daar ook is gevestigd. Er worden trainingen gegeven, van een week of een weekend, in holistische stijl: met bewegingen, diëten en interacties tussen de deelnemers. Mizue denkt dat die trainingen haar fit houden. Ze gaat nooit naar een dokter. ‘Er zijn veel dingen die je zelf kan proberen voordat je naar een dokter gaat. Je kan bijvoorbeeld je manier van eten, lopen en hardlopen verbeteren.’ De dojo zorgt voor zoveel mogelijk organisch voedsel. ‘Niet alleen omdat het gezond is, maar ook vanuit zorg voor de omgeving. Chemische toevoegingen en overbodige medicijnen komen in de urine terecht, en komen weer terug in de aarde.’  Het maakt haar blij als de mensen die de dojo bezoeken zeggen: ‘Deze plek is streng, maar ook warm. Het voelt als mijn tweede huis.’  

Dit artikel is al eerder verschenen in ons blad Yoga Internationaal nr. 3 2018.

Ontvang voor slechts €19,95 zes keer per jaar hét blad over alles dat te maken heeft met yoga, meditatie, mindfulness en selfcare.