Boeddhistische marathons en hardloopwedstrijden van Indianen? Dit is de spirituele betekenis van lopen

Heb je wel eens gehoord van bidden met je voeten? Ooit was dat de gewoonste zaak van de wereld. In verschillende godsdiensten over de wereld heeft lopen namelijk een heilige betekenis. Binnen de grootste religies zijn daarvan alleen nog sporen te herkennen in het boeddhisme. In andere grote godsdiensten lijkt het lopen op te zijn gegaan in het ritueel van pelgrimage. Waar komt die spirituele band met lopen eigenlijk vandaan?

Religieuze rituelen

De heilige betekenis van het lopen in premoderne gemeenschappen is het meest uitvoerig onderzocht bij de indianenvolken van Noord-Amerika. Antropologen waren tot ver in de twintigste eeuw in staat om de traditionele cultuur en religie te bestuderen, waar lopen een prominente rol speelde. De indianen maakten een grote indruk met hun loopvermogen dat ze op verschillende manieren gebruikten. Tijdens bijvoorbeeld de jacht, oorlogsvoering en vervoer van middelen maar ook als belangrijk onderdeel van religieuze rituelen.

Middel van communicatie

Indiase mythen presenteren het hardlopen niet alleen als een middel voor communicatie van mensen onderling, maar ook als middel voor communicatie tussen mensen en het spirituele. Oftewel de band met goden, geesten en voorouders. Hardloopwedstrijden zijn ingebed in rituelen die bedoeld zijn om vruchtbaarheid en welzijn van mens en natuur zeker te stellen. Winnen is om die reden minder belangrijk. Er wordt namelijk gerend voor zaken als wolken, regen en de rijping van het gewas.

Hardlopen om in trance te raken

Ook in sommige boeddhistische tradities heeft het lopen een positie die vergelijkbaar is met het indiaanse lopen. Zo is er in Tibet een traditie genaamd loeng-gom-pa, een oefening die alleen monniken uitvoeren en waarbij het hardlopen wordt gebruikt om in trance te raken. Loeng-gom, dus zonder -pa erachter, is een verzamelnaam is voor fysieke en mentale oefeningen die vergelijkbaar zijn met yoga. 
 

Wil je meer inspirerende reportages, bijzondere interviews en handige tips? Neem dan een abonnement vanaf slechts 19,95 euro. 

Marathonmonniken

Over de Japanse boeddhistische traditie, die lijkt op loeng-gom-pa, is wat meer bekend. Als onderdeel van een twaalf jaar durende retraite lopen de ‘marathonmonniken’ van de berg Hieui op 1000 dagen, verdeeld over zeven jaar, minimaal 30 en maximaal ruim 80 kilometer per dag. Deze retraite wordt aangeduid als kaihōgyō,  de ‘pelgrimage op de berg’. De gyōja (pelgrim) vertrekt rond een uur ’s nachts voor zijn tocht over de berg. Onderweg stopt hij bij alle voorgeschreven staties om gebeden te zeggen en offerandes te brengen. Op de route van dertig kilometer is dat maar liefst 255 keer. Het gaat daarbij om boeddhabeelden, heilige bergtoppen, stenen, bomen, bamboebosjes, watervallen, vijvers en bronnen.

De 1000-dagen pelgrimage is niet ongevaarlijk, helemaal in het donker. De steile bergpaden zijn namelijk regelmatig glad door regen en sneeuw. Sommige monniken stierven van uitputting, al is dat sinds de twintigste eeuw niet meer gebeurd. Een pelgrim kan ook niet zomaar beginnen aan de kaihōgyō. Het is namelijk een regel om zelfmoord te plegen wanneer de 1000-dagen pelgrimage is begonnen en niet volbracht kan worden. Maar gelukkig is ook dat niet meer gebeurd sinds de vorige eeuw. Wie niet door de strenge voorselectie komt krijgt van de andere geen toestemming om aan de kaihōgyō te beginnen.

Spirituele betekenis

Lopen heeft dus een bijzonder spirituele betekenis in verschillende culturen en religies. Het boeddhisme en het indianenvolk zijn daar slechts voorbeelden van. De spiritualiteit zit ‘m in de mindfulness van de stappen die je in het hier en nu neemt, het pad dat je aflegt en de redenen dat je voortbeweegt. Wanneer je even tot jezelf wil komen, dan is lopen een ideale manier. Reden voor een extra lange wandeling vanavond?